Co robić, gdy dziecko jest niegrzeczne
Zawsze łatwiej nagradzać dziecko niż je karać. Są jednak sposoby na to, by kara była skuteczna i nie upokarzała. Za dobre zachowania trzeba nagradzać, za złe - mądrze karać. Przypomnijmy sobie dzieciństwo, co wtedy uskrzydlało, motywowało do nauki i dobrego zachowania - pochwała czy też kara? Zapewne pochwała, bo ona lepiej motywuje niż karanie. Poza tym tylko przez chwalenie pozytywnych zachowań można nauczyć dziecko powszechnie akceptowanych norm. Nasze zachęty i ciepłe gesty są też ważną przeciwwagą dla różnych koniecznych ograniczeń i żądań, jakie stawiamy dziecku. Właściwe kary nie poniżają - ich celem jest poprawa postępowania. Pamiętajmy, więc nie tylko o popełnionej winie, ale także
o okolicznościach przewinienia, wieku i psychice dziecka. Dla jednego karą będzie zakaz oglądania telewizji czy gry na komputerze, dla innego dezaprobata rodziców.
Mądre karanie:
- Wyjaśniajmy dziecku, dlaczego jest karane. Jasno powiedzmy, jak w danej sytuacji powinniśmy się zachować. Mówmy spokojnie, pewnym głosem.
- Stosujmy kary adekwatne do czynu. Jeśli są zbyt łagodne, dziecko lekceważy polecenia dorosłych. Zbyt surowe uczą przemocy, powodują, że maluch zaczyna się bać karzącego.
- Kara ma poprawić zachowanie. Powiedzmy dziecku, co może zrobić, by naprawić błąd.
- Wymierzajmy kary bezpośrednio po przewinieniu. Jeśli dziecko nie będzie pamiętało, za co jest karane, pozostanie z poczuciem krzywdy.
- Bądźmy konsekwentni. Nie pozwólmy, by maluch uniknął kary.
- Oceniajmy czyn, a nie dziecko. Mówmy: "Źle postąpiłeś" a nie: "Jesteś niedobry, niemądry". Takie określenia pozostają w świadomości dziecka.
Nauka właściwego zachowania daje efekt, gdy pewne reguły zostaną ustalone wcześniej. Dziecko powinno wiedzieć, czego może się spodziewać, gdy nie postąpi zgodnie z umową. Że kara jest konsekwencją występku. Rodzice wspólnie wychowują i muszą być konsekwentni. Dziecko często jest niegrzeczne, ponieważ czuje się opuszczone i pragnie w ten sposób zwrócić na siebie uwagę.
Jaś rozrzuca zabawki- Mama(tata) prosi, aby je pozbierał. Jeśli chłopczyk tego nie zrobi, zostaną schowane i jutro ich nie dostanie. Jaś nie reaguje. Mama (tata) chowa, więc zabawki i nie oddaje ich wcześniej, choć Jaś płacze. Chłopiec już wie, że jeśli nie będzie sprzątał, nie będzie mógł się bawić.
Ania ciągle wstaje od stołu przy posiłkach- W czasie obiadu dziewczynka wstaje
z krzesła, idzie się bawić, po czym przybiega szybko coś przełknąć. Mama (tata) zapowiada, że jeśli córka jeszcze raz wstanie, zabierze talerz. Ania to ignoruje. Mama(tata) sprząta ze stołu i zaprasza ją dopiero na kolację.
Zakazane zdania
- „Nie chcę takiego niedobrego dziecka”
- „Patrz, do czego mnie doprowadziłeś”
- Twoja siostra( brat) jest taka(i) grzeczna(y), a ty?”
-„No proszę w końcu posprzątałaś swój pokój, co za święto”…itd.
Rzeczy, które ułatwiają życie
Jasne zasady( Dziecko musi wiedzieć, co mu wolno, a czego nie)
Plan dnia (Stałe pory danych czynności)
Umowa( Obie strony muszą dotrzymywać umowy)
Minutnik
Zabawa (Najlepiej zmienić daną czynność w zabawę)
Ignorowanie (Jeżeli dziecko chce zwrócić na siebie uwagę złym zachowaniem)