Jak nauczyć dziecko czytać. (Sylabowanie, głoskowanie). Część 1.
- Nauka czytania to nie jest jedynie znajomość liter – zauważ, dziecko zna literę A, zna literę L, odczytuje L-A-L-A, a zapytane, co przeczytała odpowiada – Domek?
- Dziecko, by czytać powinno potrafić powiedzieć: jaką głoskę słyszy na początku, końcu i w środku wyrazu o prostej budowie fonetycznej
- Jeśli rozwój dziecka przebiegał z opóźnieniem (późniejsze raczkowanie, siadanie, pierwsze słowo) – gotowość do nauki czytania także może być opóźniona
- To nieprawda, że dziecko w zerówce musi czytać zdaniami
- To nieprawda, że dziecko w przedszkolu jest zbyt małe, by uczyć się czytać
Jak nauczyć dziecko czytać? Co pomaga? Na start
Sylaby
To ważne, by przed rozpoczęciem nauki czytania dziecko opanowało umiejętność analizy i syntezy sylabowej, czyli potrafiło podzielić na sylaby wyrazy, np. pa-ra-so-le i powiedzieć co słyszy, gdy podajemy wyraz z podziałem na sylaby, np. he-li-kop-ter.
Z sylabami możesz bawić się tak:
Obrazki i packa na muchy – gra dla kilku osób. Przygotuj obrazki i packi na muchy. Prowadzący podaje nazwę przedmiotu z obrazka dzieląc na sylaby, a zadaniem dzieci jest jak najszybciej pacnąć odpowiednią ilustrację.
Cyfry. Pokaż dziecku cyfrę lub kartkę z odpowiednią liczbą kropek. Zadaniem dziecka jest wymyślić słowo, które ma tyle sylab.
Pierwsza sylaba – zabawa z piłką. Podaj do dziecka piłkę i powiedz pierwszą sylabę, np. ko – …? Zadaniem dziecka jest dokończyć słowo.
Sylabowe klocki duplo. Weź klocki i papierową taśmę – naklej na nie i zapisz sylaby. Poproś dziecko, aby z klockowych sylab tworzyło wyrazy.
Jakiej sylaby brakuje? Mówimy słowo pomijając jedną sylabę, zadaniem dziecka jest wypowiedzieć brakujący element, np. pa-___-sol.
Co dalej? Przedszkolaku, usłysz głoski!
Głoskowanie to podział wyrazu na głoski, nie litery! W wyrazie skrzynka mamy głoski: s, k, sz, y, n, k, a. W wyrazie wąż ostatnią głoską jest sz. W wyrazie pies słyszymy p, j, e, s. To ważne, by takich odpowiedzi oczekiwać od dziecka. Na tym etapie możemy powiedzieć mu, że niektóre wyrazy piszemy zupełnie inaczej niż słyszymy.
- Najłatwiej wyróżnić samogłoskę w nagłosie, czyli na początku wyrazu. Zaczynaj ćwiczenia od wyrazów, które rozpoczynają się samogłoską: aparat, Ola, igła, ekierka, oko, ucho, itp.
-Trudniej wyróżnić głoskę na końcu wyrazu (łatwiej zacząć od tych, które można wydłużyć), a najtrudniej – wewnątrz.
- Analiza i synteza głosek są ważne dla nauki czytania (a dalej: pisania) : analiza, czyli podział (lala -> l, a, l, a), synteza – łączenie głosek w słowo (sz, k, o, ł, a -> szkoła).
- Jeśli wiesz, że dziecko nie opanowało tej umiejętności, to dziecko nie odniesie jeszcze sukcesu.
- Zaczynaj od wyrazów od prostej budowie, gdzie spółgłoski przeplatają się z samogłoskami, a nie występują w grupach. Sala to proste słowo (s, a, l, a), skala już trudny. A parasol, choć długi, zbudowany naprzemiennie i przydatny do ćwiczeń.
Z głoskami możesz bawić się tak:
Gra w słowa. Pierwsza osoba mówi słowo, a kolejna podaje następne, które zaczyna się na ostatnią głoskę. Np.: smok – krowa – aparat – torba, itd.
Rebus rysunkowy. Dorosły rysuje rebus w taki sposób, aby pierwsza głoska w nazwie każdej ilustracji była literą hasła, np. ilustracje: balon, rower, aparat, worek, oko dają hasło: brawo.
Z kostką do gry. Dziecko wymyśla głoskę i rzuca kostką. Musi wymyślić tyle wyrazów na tą głoskę, ile oczek wyrzuciło. Może wymyślać alternatywnie wyrazy, które zawierają daną głoskę lub kończą się nią, ale to dla dziecka trudniejsze zadanie (wymagające myślenia kreatywnego).
Co jeszcze?
Absolutnie nigdy nie wpadnij na pomysł, by zmuszać dziecko do nauki czytania. Nie ma lepszej drogi do tego, by z czynności, która jest przywilejem i wspaniałą możliwością poznawania świata – uczynić katorgę. Nie zabijajmy dziecięcej pasji i entuzjazmu do poznawania świata. Poczekajmy na moment, gdy zainteresowanie literami pojawi się samoistnie w wyniku zabaw, oglądania książeczek, wspólnego czytania.
W następnym artykule podam etapy nauki czytania.
Źrodło: panimonia.pl